Predseda Nemeckej biskupskej konferencie biskup Georg Bätzing hovorí o alarmujúcich číslach. Katolícku cirkev v Nemecku opustilo vlani viac ako 400-tisíc jej členov. Vyplýva to z nedávno zverejnených štatistík biskupskej konferencie za rok 2023.
Hoci polmiliónový rekord z roku 2022 nebol prekonaný, ani toto vysoké číslo nie je dôvodom na radosť. Koncom roka 2023 teda žilo v Nemecku 20,3 milióna katolíkov, čo predstavovalo necelú štvrtinu všetkých obyvateľov krajiny. Podľa odhadov by počet katolíckych veriacich mal v aktuálnom roku klesnúť pod hranicu 20 miliónov.
Ako ďalej informovala biskupská konferencia, počet krstov vlani mierne klesol z približne 155 000 v roku 2022 na približne 131 000 v roku 2023. Klesajúcu tendenciu zaznamenal aj počet cirkevných sobášov. Kým v roku 2022 sa cirkevne zosobášilo necelých 35 500 párov, vlani ich bolo len približne 27 600.
Klesol aj počet kňazov i farností. Kým v roku 2022 bolo v Nemecku ešte 9 624 katolíckych farností, vlani ich bolo 9 418. Štatistiky za vlaňajší rok uvádzajú 11 702 kňazov, čo je o 285 menšie číslo ako rok predtým
Štatistické údaje však obsahujú aj pozitívne čísla. Tie sa týkajú počtu prijatých členov do Katolíckej cirkvi: vlani do Cirkvi vstúpilo 1 559 ľudí a po predošlom výstupe sa späť vrátilo 4 127 veriacich.
Katolícka cirkev v Nemecku prišla v minulom roku celkovo o takmer 592 000 členov. Okrem výstupov boli dôvodom úmrtia.
„Čísla sú indikátorom reality,“ povedal limburský biskup Georg Bätzing, podľa ktorého musí Cirkev získať dôveryhodnosť a vnímať aktuálny vývoj spoločnosti. „Čísla sú alarmujúce. Ukazujú, že Cirkev je v komplexnej kríze. Rezignácia, strach či stiahnutie sa však nie sú správne odpovede.“
Okrem určenia problému pomenoval predseda Nemeckej biskupskej konferencie aj riešenie: „Ako Cirkev máme poslanie ohlasovať, žiť a odovzdávať evanjelium o milujúcom, tvorivom a oslobodzujúcom Bohu.“ Pri tomto procesu sú však nevyhnutné aj reformy. „Reformy samy osebe cirkevnú krízu nevyriešia, ale bez reforiem sa kríza zhorší, a preto sú potrebné zmeny,“ povedal biskup.
Reformné snahy takzvanej Nemeckej synodálnej cesty sa viackrát odvolávali na príklad tamojšej Evanjelickej cirkvi. Reformy v oblasti sexuálnej morálky, postavení ženy v Cirkvi, celibátu a výkonu moci mali Katolíckej cirkvi v Nemecku prinavrátiť pošramotený imidž a znížiť, resp. zastaviť masívny odliv jej členov.
Značná časť členov Katolíckej cirkvi nielen v Nemecku vidí príčinu odlivu veriacich v spomínanej Nemeckej synodálnej ceste. Delia sa však na dve skupiny. Jedni vidia príčinu úbytku veriacich v jej existencii a činnosti. Druhá časť vidí naopak príčinu straty veriacich v jej nedostatočnej činnosti.
Len uplynulý týždeň sa v Ríme opäť stretli nemeckí biskupi s predstaviteľmi Vatikánu, aby diskutovali o zamýšľanej Synodálnej rade resp. výbore, čo však Vatikán neschválil podľa nemeckých návrhov, ale pozval Katolícku cirkev v Nemecku k “úzkej spolupráci.” V budúcnosti to bude znamenať formálnu aprobáciu nemeckých výstupov vo Vatikáne. Plán spoločného rozhodovania klerikov a laikov o reformách v tamojšej miestnej cirkvi sa nateraz neuskutoční.
Pre porovnanie treba spomenúť, že ani Evanjelická cirkev v Nemecku , ktorá svoje štatistiky zverejnila už v máji, nie je plusových číslach. Podľa nich zaznamenali evanjelici vlani okolo 380 000 výstupov, čo je podobné číslo ako v predchádzajúcom roku. Počet členov Evanjelickej cirkvi sa pohybuje okolo 18,5 milióna.
Nemeckí biskupi však nehodnotia situáciu len optikou pochmúrnych štatistík. Bamberský arcibiskup Herwig Gössl sa vyjadril pozitívne: „Aj keď Cirkev, ako ju poznáme z minulosti, už nebude existovať, chceme a budeme žiť, ohlasovať a udržiavať viditeľnú dobrú zvesť evanjelia v tomto svete.“
Podobne priznal aj mohučský biskup Peter Kohlgraf: „Katolícka cirkev sa zmenšuje dokonca aj v diecéze Mohuč, no stále sú tu pôsobivé obrazy tisícok detí a mladých ľudí, ktorí sa každoročne zapájajú do Betlehemského koledovania alebo do akcie ‚72 hodín, ktorými pomáhajú iným ľuďom‘.“
Biskup Kohlgraf vidí preto situáciu v Cirkvi pozitívne: „Zvykli sme si vnímať kostol ako problém,“ hovorí a pokračuje: „Bez Cirkvi by nebolo toľko detí a mladých ľudí, ktorí sú takí oddaní a ukazujú takú stránku Cirkvi, ktorá dodáva odvahu. Neviem o žiadnej inej organizácii, ktorá by to robila v takomto rozsahu.“