redakcia
Aberkios, ktorý má v kalendári Gréckokatolíckej cirkvi svoje miesto 22. októbra, bol misionárom a biskupom vo frýgijskom meste Hierapolis (dnes v Turecku). Podľa Rímskeho martyrológia zažil aj obdobie vlády cisára Marka Aurélia (161 – 180). Keď tento cisár nariadil, aby obyvatelia ríše obetovali modlám, Aberkios sa odvážne vzoprel a pohanské modly zničil, čo vyvolalo veľký […]
Karol Józef Wojtyła, ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 22. októbra, sa narodil 18. mája 1920 v poľských Wadowiciach. Bol tretím dieťaťom v rodine Karola Wojtyłu a Emilie Kaczorowskej. Jeho detstvo a mladosť poznačili úmrtia blízkych. Karolova matka zomrela v roku 1929, keď mal chlapec len deväť rokov, a jeho starší brat Edmund, lekár, zomrel v […]
Krajský súd v Hradci Králové rehabilitoval rímskokatolíckeho kňaza Josefa Toufara (1902 – 1950), čím formálne odstránil prekážku na ceste k jeho blahorečeniu. Zatknutie a uväznenie otca Toufara nebolo v súlade s vtedy platnými zákonmi, ergo bolo neplatné. Otec Josef Toufar je jednou z najznámejších obetí komunistického prenasledovania Cirkvi v bývalom Československu. Jeho meno sa spája […]
„Znížiť hlasitosť sveta a pridať hlasitosť Boha“ – s týmto úmyslom sa americký podcaster a kresťanský pastor Carlos Whittaker podujal na dobrodružný experiment. Všetko sa to začalo, keď si jedného dňa uvedomil, že na mobilnom telefóne strávi denne priemerne sedem hodín. Šok z tohto zistenia nasledovala silná potreba niečo s tým urobiť, ktorá vyústila do […]
Do zoznamu svätých univerzálnej Cirkvi v nedeľu 20. októbra pripísali ďalších štrnásť mien. Vyhlásil ich pápež František na Svätopeterskom námestí vo Vatikáne. Už v predchádzajúcich dňoch však vyzval veriacich, aby sa podrobne oboznámili s príbehmi týchto nových svätcov. Príbehy svätých sú rôzne, nenašli by ste jediný navlas rovnaký, no výsledok sa vždy zhoduje: vernosť Kristovi, […]
„Ste ochotní zomrieť za svoju vieru?“ Možno cirkev v Európe vymiera aj preto, že stále menej ľudí by na túto otázku odpovedalo kladne.
V oboch prípadoch stačí už „iba“ jedno: dožiť sa. V prípade memoárov ide len o pár mesiacov. V januári totiž vo vydavateľstve Random House vyjdú autobiografické spomienky pápeža Františka s názvom Nádej. Pôvodný plán bol podľa vydavateľa vydať ich až po pápežovej smrti. Svätý Otec sa však rozhodol zverejniť ich vzhľadom na nadchádzajúci Svätý rok […]
Meno svätca, ktorého si gréckokatolíci pripomínajú 21. októbra, pochádza z gréckeho jazyka a znamená jasný či žiarivý. Narodil sa v roku 291 v meste Tabatha pri Gaze. Jeho život je známy predovšetkým z diela svätého Hieronyma, napísaného pred rokom 392. Hilarión pochádzal z pohanskej rodiny, ktorá ho v mladosti poslala na štúdiá do Alexandrie, kde […]
Herec a režisér Mel Gibson plánuje nakrútiť film o veľkom obliehaní Malty v roku 1565. Podľa portálu Aleteia navštívil Gibson Maltu v septembri kvôli viacerým filmovým projektom vrátane pokračovania Umučenia Krista s príznačným názvom Vzkriesenie. „Obliehanie Malty bol ‚neuveriteľný príbeh,‘“ vysvetlil režisér. Vojská sultána Sulejmana Nádherného sa pokúsili dobyť Maltu pre Osmanskú ríšu. Hoci početne prevyšovali malú skupinu maltézskych rytierov […]
Rok kresťanskej kultúry je projekt, ktorý v spoločnosti rezonuje. Jeho súčasťou boli také dôležité podujatia ako Musica sacra, kultúrno-akademický festival Hanusove dni, divadelný festival Gorazdov Močenok či výtvarno-literárne sympózium Ora et Ars. Akcií boli desiatky od Kútov po Michalovce. Za projektom Roku kresťanskej kultúry stojí vojenský ordinár Mons. František Rábek, ktorý je zároveň predsedom Rady pre vedu, vzdelanie a kultúru […]
Azda každý sa už ocitol v situácii rozhodovania: „Mám povedať celú pravdu, alebo si radšej niečo nechám pre seba? Je lepšia milosrdná lož, alebo trpká pravda? Koľko pravdy vlastne ten druhý znesie?“ Zoči-voči týmto praktickým otázkam je vhodné pripomenúť si vyjadrenia Biblie a Cirkvi na tému pravdy a lži. Už prikázanie Dekalógu tu hovorí jasne: […]
Pápež František sa v sobotu 12. októbra stretol mimo oficiálneho programu so skupinou jedenástich LGBTQ+ aktivistov. Na súkromnom stretnutí skupina vyzvala pápeža Františka na prekonanie negatívneho prístupu Cirkvi k LGBTQ+ osobám a cirkevných predstaviteľov pozvala k pozornejšiemu načúvaniu. Podľa agentúry Reuters čelil pápež František „výzvam na zrušenie zákazu zdravotnej starostlivosti o transrodových ľudí zo strany […]
Meno svätého veľkomučeníka Artemia, ktorého si gréckokatolíci pripomínajú 20. októbra, pochádza z gréčtiny a znamená zdravý. Artemios zomrel ako mučeník v Antiochii okolo roku 363 po tom, čo podstúpil dlhé mučenie za svoju vernosť kresťanskej viere. Hoci je jeho život obklopený viacerými legendami, isté je, že jeho mučeníctvo sa spája s prenasledovaním kresťanov počas vlády […]
Franz Alexander Kern, ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 20. októbra, sa narodil na Kvetnú nedeľu 11. apríla 1897 v jednoduchej robotníckej rodine vo viedenskej mestskej časti Breitensee. Na svet prišlo dieťa, ktoré jeho tehotná matka začiatkom roka 1897 pred obrazom Panny Márie na pútnickom mieste Mária Enzersdorf ponúkla Bohu ako kňaza, ak to bude Jeho […]
Viac než desať rokov sa trojica katolíkov John Heinen, Sam Guzman a Devin Schadt snaží inšpirovať k svätosti prostredníctvom svojho youtubového kanála The Catholic Gentleman najmä mužov. Nedávnu epizódu však venovali žene, ktorá má k Bohu najbližšie – Panne Márii. Práve ona je tou novou Evou, o ktorej už protoevanjelium v prvej knihe Biblie hovorí, […]
Domáca modlitba môže byť podľa nového škótskeho zákona o potratoch klasifikovaná ako trestný čin. Tento výklad poskytla škótska vláda len niekoľko dní po tom, čo vstúpil do platnosti nový zákon, ktorý stanovuje 200-metrové „zóny bezpečného prístupu“ okolo potratových kliník. Obyvatelia týchto oblastí boli varovaní, že im hrozí porušenie Zákona o potratových službách z roku 2024, […]
Jerzy Aleksander (pôvodne Alfons) Popiełuszko, ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 19. októbra, bol poľský rímskokatolícky kňaz, ktorý sa stal symbolom odporu voči komunistickému režimu v Poľsku. Narodil sa 14. septembra 1947 v dedinke Okopy. Po absolvovaní seminára vo Varšave ho v roku 1972 vysvätil za kňaza poľský prímas kardinál Stefan Wyszyński. Kňazov život a pôsobenie […]
Meno svätého proroka Joela, ktorého si Gréckokatolícka cirkev pripomína 19. októbra, odráža obsah Joelovho ohlasovania: Jahve je Boh. Joel patrí medzi dvanástich tzv. menších prorokov a jeho prorocká kniha je súčasťou kánonu prorockých textov. O samotnom živote proroka Joela vieme len málo. Biblia ho predstavuje ako syna Fatuela, čo je jediný konkrétny detail o jeho […]
Piatok 18. októbra je dňom iniciatívy Milión detí sa modlí ruženec z dielne Pápežskej nadácie ACN – Pomoc trpiacej Cirkvi. Jej počiatky siahajú do roku 2005, keď vo venezuelskom hlavnom meste Caracas videlo niekoľko miestnych žien pri prícestnej kaplnke skupinku detí modliť sa ruženec pred obrazom Panny Márie. Jedna zo žien si pritom spomenula na […]
Svätý Lukáš, ktorého si v rovnaký deň 18. októbra pripomína Rímskokatolícka i Gréckokatolícka cirkev, sa podľa tradície narodil v sýrskej Antiochii. Pochádzal z bohatej rodiny a jeho rodičia v ňom už v mladom veku rozpoznali intelektuálnu predispozíciu. Umožnili mu preto štúdium medicíny, po ktorom sa Lukáš stal uznávaným lekárom. Okrem toho bol aj vášnivým cestovateľom […]
„Myšlienka, že existuje subjektívne pohlavie a ‚rodová identita‘, ktorá je slobodne zvolená a založená na pocitoch, je výsledkom ideológie a nemá žiadny základ v biológii alebo vede,“ uvádza sa v ekumenickom vyhlásení, ktoré podpísali nórski biskupi spolu s viac než 30 kresťanskými komunitami v krajine. Dokument jednoznačným jazykom deklaruje, že existujú „iba dve biologické pohlavia: […]
Svätý Ignác Antiochijský, známy aj ako Ignatios Theoforos (Bohonositeľ), ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 17. októbra, sa narodil okolo roku 50. O jeho živote pred pôsobením ako biskupa sa toho vie málo. Podľa tradície sa obrátil na kresťanstvo ešte v mladom veku, pričom on a jeho priateľ Polykarp (69 – 155), budúci smyrniansky biskup, sú […]
Svätý prorok Ozeáš je známy ako prvý z tzv. malých prorokov, a hoci je jeho meno často prehliadané, jeho posolstvo je nesmierne silné a aktuálne aj dnes. Gréckokatolícka cirkev si ho pripomína 17. októbra. Jeho meno má hebrejský pôvod a znamená „Boh je záchrana“, čo už samo osebe vystihuje jeho prorocké poslanie. Ozeáš pôsobil v […]
Viaceré nemecké portály v uplynulých dňoch informovali o prípade, keď počas predstavenia blasfemickej opery Sancta od škandálmi opradenej autorky Florentiny Holzingerovej v stuttgartskej opere potrebovalo lekársku pomoc pre „nevoľnosť a šok“ 18 divákov. Predstavenie obsahuje množstvo katolícko-kresťanských prvkov vrátane inscenovanej „svätej omše“, narážok na ukrižovanie, Eucharistiu a vyobrazenia náboženských postáv, predovšetkým rehoľných sestier. Rímskokatolícky dekan […]
Rímskokatolícka cirkev si 16. októbra pripomína šľachtičnú a vojvodkyňu svätú Hedvigu z Andechsu, známu tiež ako Hedviga Sliezska. Jej život je názornou ukážkou, ako je možné materiálne bohatstvo zlúčiť s duchovnou chudobou a šľachtický pôvod so skromnosťou a oddanosťou Bohu. Hedviga sa narodila na bavorskom hrade Andechs v roku 1174 ako dcéra Bertholda IV., grófa […]
Svätý Longín Stotník, ktorého si Gréckokatolícka cirkev pripomína 16. októbra, slúžil ako rímsky vojak v Judei pod velením Pontského Piláta. Jeho meno je späté s ukrižovaním Ježiša Krista. Podľa svedectva evanjelií to bol práve Longín a jeho oddiel, ktorí boli prítomní na Golgote v čase Ježišovej popravy. Vo chvíli Ježišovej smrti vyslovil slová, ktoré odrážali […]
„Neexistujú žiadni zlí chlapci. Existuje len zlé prostredie, zlý tréning, zlý príklad, zlé myslenie.“ Toto bola životná filozofia rímskokatolíckeho kňaza Edwarda Josepha Flanagana, syna írskych farmárov, ktorý ako osemnásťročný emigroval do Spojených štátov. Jeho pozoruhodný príbeh oživí celovečerný dokument Srdce sluhu: Príbeh otca Flanagana, ktorý do amerických kín exkluzívne len na jednu noc uvedie spoločnosť […]
Svätá Terézia z Ávily, civilným menom Teresa Sánchez de Cepeda Dávila y Ahumada, ktorú si rímskokatolíci pripomínajú 15. októbra, sa narodila 28. marca 1515 v španielskej Ávile. Bola tretím z desiatich detí, ktoré priviedli na svet jej nábožní rodičia Alonso Sánchez de Cepeda a Beatriz de Ahumada. Jej starý otec z otcovej strany bol bohatý […]
Eutymios Nový, známy aj ako Eutymios Solúnsky alebo Eutymios z Athosu, pôvodným menom Niketas, ktorého si gréckokatolíci pripomínajú 15. októbra, sa narodil okolo roku 824 v meste Opso neďaleko Ancyry (dnes turecká Ankara) v Galácii. Rodičia Epifanius a Anna v ňom odmala pestovali zbožnosť a oddanosť Bohu. Ako sedemročný stratil otca a stal sa oporou […]
Hoci otázka možného svätenia žien nie je oficiálnou témou prebiehajúcej Synody, diskutovať sa o nej úplne neprestalo. Vyplýva to z vyjadrenia indického kardinála Oswalda Graciasa. Arcibiskup z Bombaja na tlačovom brífingu k Synode potvrdil, že o téme sa hovorilo aj na posledných troch stretnutiach takzvanej kardinálskej rady K9 s pápežom Františkom. „Pápež sa o problematiku […]
Svätý Kalixt I., ktorý má v kalendári Rímskokatolíckej cirkvi svoje miesto 14. októbra, bol v poradí 16. pápežom. Jeho pontifikát trval približne od roku 217 do jeho smrti v roku 222. Väčšina informácií o Kalixtovom živote pochádza od Hypolita Rímskeho (asi 170 – 235), jeho súčasníka a kritika. Kalixt sa narodil okolo roku 155 v […]
Štrnásteho októbra si gréckokatolíci pripomínajú svätú Paraskevu z Iași. Vzhľadom na viacnásobný prevoz jej relikvií do rôznych krajín Balkánskeho polostrova sa s ňou spája celá plejáda prívlastkov: je známa ako Paraskeva z Epibates, Paraskeva Tarnovská, Petka z Bulharska, Petka zo Srbska, Paraskeva z Belehradu, Paraskeva Mladšia a Paraskeva z Balkánu. Jej rehoľné meno Paraskeva znamená […]
Biskup španielskej diecézy Getafe Ginés García Beltrán udelil v sobotu 5. októbra svätý krst 17 deťom, ktoré boli zachránené, keď ich matky uvažovali o potrate. Deti tak okrem šance na život tu na zemi dostali aj semienko večného života. Šancu na ten pozemský život dostali aj vďaka asociácii Más Futuro (Viac budúcnosti) a skupine Záchranári […]
Medzinárodná federácia džuda (IJF) suspendovala džudistického šampióna Nemanju Majdova za to, že sa prežehnal pri vstupe do ringu počas tohtoročných olympijských hier v Paríži. Podľa disciplinárnej komisie IJF bol nositeľ viacerých medailí z vrcholných svetových súťaží suspendovaný na päť mesiacov po „incidente“, ktorý sa stal počas olympijského turnaja 31. júla. Majdov vysvetlil, že sa pred […]
Alexandrina Maria da Costa, ktorú si Rímskokatolícka cirkev pripomína 13. októbra, sa narodila 30. marca 1904 v portugalskom Balasare. Vyrastala v pomerne chudobnej kresťanskej rodine, kde ju najmä matka viedla k viere a cnostnému životu. Ako sedemročná odišla do školy do mesta Povoa de Varzim, keďže v rodnom Balasare túto možnosť nemala. Počas svojho pobytu […]
V nedeľu 6. októbra počas modlitby Anjel Pána ohlásil pápež František prekvapivo na 8. decembra konzistórium, počas ktorého kreuje 21 nových kardinálov, pričom dvadsiati z novovymenovaných kardinálov ešte nezavŕšili osemdesiatku, a teda sa môžu aktívne zúčastniť na prípadnom konkláve. Väčšina z nich pochádza z južnej pologule, „z okrajových oblastí“, ktoré Svätý Otec priebežne pripomína. Nový […]
Svätý Maximilián, ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 12. októbra, žil v 3. storočí. O jeho živote sa nezachovalo mnoho historických údajov, no odkaz jeho martýria pretrváva najmä v Rakúsku a Slovinsku. Maximilián sa narodil v meste Claudia Celeia (dnešné Celje v Slovinsku) v rímskej provincii Noricum. Pochádzal z bohatej rodiny a jeho cesta ku kresťanstvu […]
V období prenasledovania kresťanov počas vlády rímskeho cisára Diokleciána (284 – 305) sa medzi mučeníkov zaradili traja odvážni muži: Probus, Tarach a Andronik. Gréckokatolícka cirkev si ich pripomína 12. októbra. Mená týchto svätcov symbolicky odrazili aj ich osobnosti. Meno Probus má latinský pôvod a znamená statočný. Tarach a Andronik pochádzajú z gréčtiny, pričom Tarach značí […]
Termín „pomužštenie Cirkvi“ nie je v slovníku pápeža Františka ničím novým. V minulosti ho označil za jeden z veľkých „hriechov“, ktorý sme urobili. Preto je podľa súčasného pontifexa potrebný spätný chod – jej „odmužštenie“. Pri ostatnej návšteve Belgicka to Svätý Otec pripomenul pri viacerých príležitostiach znova. Naposledy to zarezonovalo v príhovore k členom Medzinárodnej biblickej […]
Angelo Giuseppe Roncalli, neskorší pápež Ján XXIII., ktorého si rímskokatolíci pripomínajú 11. októbra (deň výročia otvorenia Druhého vatikánskeho koncilu), sa narodil 25. novembra 1881 v mestečku Sotto il Monte v talianskej provincii Bergamo. Pochádzal z početnej roľníckej rodiny Giovanniho Battistu a Marianny, rodenej Mazzolovej, bol štvrtým z trinástich detí. Významný vplyv na duchovný rast mladého […]
Svätý apoštol Filip, ktorému v kalendári Gréckokatolíckej cirkvi patrí 11. október, bol jedným zo Sedemdesiatich. Jeho meno pochádza z gréčtiny a znamená „milovník koní“. V 6. kapitole Skutkov svätých apoštolov sa spomína ako jeden zo siedmich diakonov prvotnej Cirkvi v Jeruzaleme, mužov vybraných nato, aby sa starali o vdovy a iné potreby komunity. Tento krok […]
Svätý Daniel Comboni, ktorého si rímskokatolíci pripomínajú 10. októbra, sa narodil 15. marca 1831 v severotalianskej obci Limone sul Garda. Pochádzal z chudobnej rodiny roľníkov, ktorí pracovali pre bohatého miestneho poľnohospodára. Z ôsmich detí rodičov Luigiho a Domeniky bol jediným, ktorý sa dožil dospelosti. Materiálnu chudobu rodiny vyvažoval jej bohatý duchovný život, ktorý položil dôležité […]
Mená svätých súrodencov, ktorých si gréckokatolíci pripomínajú 10. októbra, majú grécky pôvod a znamenajú dobré svetlo. Podľa legendami opradeného životopisu žil Eulampios na začiatku 4. storočia v Nikomédii. Verejne sa postavil proti cisárovi Maximiánovi (286 – 305), keď vydal edikt o prenasledovaní kresťanov. Tento čin znamenal jeho zatknutie a následný súd. Sudca sa ho spočiatku […]
Komisia pre bioetiku Švajčiarskej biskupskej konferencie (KBSBK) ostro kritizovala prvé svetové použitie kontroverznej samovražednej kapsuly Sarco. Išlo o 64-ročnú ženu, ktorá za účelom samovraždy (eutanázie) pricestovala do Švajčiarska z USA. Žena krátko pred smrťou nahrala svoje želanie zomrieť na video, kde povedala, že si smrť priala už viac ako dva roky. Spúšťačom bola diagnostika vážneho […]
O svätom Jakubovi, ktorého si gréckokatolíci pripomínajú 9. októbra, nevieme s istotou povedať takmer nič pre protichodné tvrdenia rôznych prameňov. Dostupné zdroje ho niekedy označujú ako Jakuba Mladšieho či Menšieho, aby ho odlíšili od iných Jakubov – Jakuba Staršieho či Väčšieho a svätého Jakuba, jedného zo Sedemdesiatich, ktorý má zas prívlastok Pánov brat podľa tela. […]
Svätý Dionýz (fr. Denis), ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 9. októbra, patrí medzi najvýznamnejších kresťanských mučeníkov 3. storočia. Ako uvádza Martyrologium Romanum, spolu s ním boli umučení aj kňaz Rustikus a diakon Eleutérius. Dionýz, rodák z Itálie, bol okolo roku 250 vyslaný pápežom Fabiánom (236 – 250) ako misionár do Galie aj so šiestimi spoločníkmi, […]
„Je absolútne neprijateľné, aby hlava cudzieho štátu robila takéto vyhlásenia o demokratickom rozhodovaní v našej krajine,“ napadol vo štvrtok 3. októbra belgický premiér Alexander De Croo nedávne výroky Svätého Otca po jeho návšteve Belgicka. Na tlačovej konferencii 30. septembra počas návratu lietadlom do Ríma pápež František zdôraznil: „Ženy majú právo na život, na svoj život […]
Tvrdenie, že relikvie svätého Františka Xaverského v skutočnosti nie sú relikviami obľúbeného svätca, môže znamenať stratu slobody. Táto kuriózna situácia sa odohrala v indickom štáte Goa, kde polícia pátra po hinduistickom nacionalistovi Subhashovi Velingkarovi po tom, čo dostala niekoľko trestných oznámení za urážku svätého Františka Xaverského. Velingkar, bývalý vodca vplyvnej hinduistickej organizácie Národný dobrovoľnícky zbor […]
Svätá Pelágia, ktorú si rímskokatolíci i gréckokatolíci na Slovensku pripomínajú 8. októbra, sa narodila v 5. storočí v Antiochii a jej pôvodné meno bolo Margita alebo Marína. Vynikala neobyčajnou krásou, čo najprv využila na výkon profesie herečky a tanečnice. Obe tieto profesie však mali v tom čase blízko k prostitúcii. Príbeh jej konverzie sa začal […]
V poľskej Poznani sprístupnili prvú takzvanú NanoKaplnku s využitím umelej inteligencie. S použitím špeciálnej aplikácie ju môžu farníci farnosti Mena Ježišovho, ľudovo nazývanej Łacina, navštíviť 24 hodín denne, stretnúť sa s ostatnými a porozprávať sa s asistentom ChatGPT o témach viery. S ideou prišiel farár farnosti Łacina rímskokatolícky kňaz Radek Rakowski. Už dávnejšie chcel svojim […]
Viera Katolíckej cirkvi v anjelov strážnych má svoj základ i potvrdenie v slovách Ježiša Krista. Klasický referenčný bod pre vieru v anjelov strážnych nájdeme v Evanjeliu podľa svätého Matúša: „… ich anjeli v nebi ustavične hľadia na tvár môjho Otca, ktorý je na nebesiach.“ (18,10) Raní cirkevní autori poznali myšlienku osobného ochranného ducha zo svojho […]
Štyridsiata šiesta zahraničná cesta pápeža Františka sa nezaobišla bez otvorených protestných reakcií. Spôsobili ich vyjadrenia hlavy Katolíckej cirkvi o zásadných rozdieloch medzi mužmi a ženami. Na Katolíckej univerzite v Louvain-la-Neuve v sobotu popoludní obhajoval pápež tradičné cirkevné učenie o podstatnom rozdiele medzi pohlaviami. „To, čo je pre ženu charakteristické, čo je ženské, nie je určené konsenzom alebo […]
Sviatok Panny Márie Ružencovej oslavujú rímskokatolíci necelý týždeň po podobnom byzantskom sviatku Panny Márie Ochrankyne, ktorý slávia kresťania východných cirkví 1. októbra. Spomedzi rímskych pápežov bol Lev XIII. (1878 – 1903) osobitne oddaný Panne Márii Ružencovej. Počas svojho pontifikátu napísal až 11 encyklík venovaných tomuto sviatku a jeho dôležitosti. V roku 1883 v encyklike Supremi […]
Pápež František vyhlásil 7. október za celosvetový deň modlitieb a pôstu za mier vo svete. Impulzom je prvé výročie útoku Hamasu na Izrael uprostred eskalujúceho násilia v regióne. Pápež tak urobil v stredu 2.októbra v závere svojej homílie počas svätej omše na Námestí svätého Petra, ktorou otvoril októbrovú fázu Synody o synodalite. „V tejto situácii […]
Svätí mučeníci Sergej (z lat. sluha) a Bakchus (z gr. kričať), ktorých si Gréckokatolícka cirkev pripomína7. októbra, žili na prelome 3. a 4. storočia a slúžili ako vojaci v armáde cisára Maximiána (286 – 305). Obaja muži boli známi odvahou a lojalitou, čo im zabezpečilo vysoké postavenie na panovníckom dvore. V tom období však Rímska […]
Od 30. septembra do 27. októbra sa v Ríme už po druhýkrát zišlo niekoľko stoviek biskupov i laikov z celého sveta. Pre väčší počet účastníkov, medzi ktorými sú aj laici, sa zasadnutie ani tentoraz neuskutoční vo vatikánskej synodálnej sieni, ale v Aule Pavla VI. Hlasovacie právo má celkovo 368 účastníkov synody, z toho 272 biskupov […]
Svätý Bruno z Kolína, ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 6. októbra, sa narodil okolo roku 1030 v šľachtickej rodine Hartenfaustovcov v Kolíne nad Rýnom. Už v mladom veku inklinoval ku kresťanskej viere a snažil sa preniknúť do jej obsahu, čo ho priviedlo až k štúdiu teológie najskôr v rodnom meste a neskôr v Remeši a […]
Sviatok s názvom Pamiatka zázračnej klokočovskej ikony Presvätej Bohorodičky, Patrónky Zemplína sa v Gréckokatolíckej cirkvi na Slovensku slávi na základe dekrétu Kongregácie pre východné cirkvi v prvú nedeľu októbra; ak by však prvá nedeľa pripadla na prvý októbrový deň, keď je sviatok Presvätej Bohorodičky Ochrankyne, pamiatka klokočovskej ikony sa slávi v nasledujúcu nedeľu. Je to […]
Opis jej mučenia nie je vhodný pre citlivé povahy: Svätá mučenica Charitína Meno mučenice Charitíny, ktorej patrí v kalendári Gréckokatolíckej cirkvi 5. október, pochádza z gréckeho slova charis s významom štedrá. Charitína sa narodila v meste Amisus v Pontskej oblasti (dnešný Samsun) v období vlády cisára Diokleciána (284 – 305). Keď v mladom veku osirela, […]
Svätá Faustína Kowalská, ktorú si Rímskokatolícka cirkev pripomína 5. októbra, je jednou z najväčších mystičiek 20. storočia a známou apoštolkou Božieho milosrdenstva. Narodila sa 25. augusta 1905 v malej dedinke Głogowiec blízko poľského mesta Łódź ako tretie z desiatich detí v chudobnej roľníckej rodine. Pri svätom krste dostala meno Helena. Už od mladosti sa v […]
V rámci svojej 46. zahraničnej cesty navštívil pápež František v piatok 27. septembra popoludní Katolícku univerzitu v Leuvene. Na slávnosti pri príležitosti nadchádzajúceho 600. výročia univerzity pontifex vyzval študentov a pedagógov univerzity, aby vášnivo hľadali pravdu. Jednu z najstarších univerzít severne od Álp zároveň pochválil za jej otvorenosť voči migrantom a iným kultúram. Univerzita musí […]
Prefekt Dikastéria pre náuku viery kardinál Victor Manuel Fernandez poskytol ďalšie vysvetlenia k vatikánskej deklarácii o Medžugorí zverejnenej minulý týždeň na mariologickom kongrese v Ríme. Vatikánsky dokument Kráľovná pokoja mal nastoliť pokoj schválením pastoračného diania na obľúbenom pútnickom mieste. Kardinál Fernandez sa podľa vaticannews vyjadril, že je „stále možné“, že také potvrdenie jedného dňa príde. […]
Z hľadiska rozsahu prameňov o jeho živote a diele patrí svätý František z Assisi medzi najlepšie zdokumentované osobnosti stredoveku. František sa narodil v roku 1181 alebo 1182 v umbrijskom meste Assisi na úpätí hory Subasio. Jeho rodičmi boli bohatý obchodník s látkami Pietro di Bernardone a jeho manželka Giovanna, známa ako Pica. Pri svätom krste […]
Na prvý pohľad sa môže zdať zvláštne spájať odkaz svätice z 19. storočia s modernými technológiami, ako sú sociálne siete. Napriek tomu hodnoty a postoje svätej Terézie môžu slúžiť ako cenné lekcie pre nás všetkých, ktorí trávime čas v digitálnom priestore 21. storočia. So svojím hlbokým zmyslom pre pokoru, vďačnosť a autentickosť nám môže poskytnúť dôležité […]
Hierotej z Atén patril medzi konvertitov, ktorí vzišli z evanjelizačného pôsobenia svätého apoštola Pavla. Podľa niektorých zdrojov bol prvým biskupom v Aténach, i keď iné zdroje za prvého biskupa označujú svätého Dionýza Areopagitu. Rovnako ako on, aj Hierotej bol členom Areopágovej rady a skrz to mohol dostať titul Thesmothete, čo v gréčtine znamená vládca alebo […]
Svätý František de Borja, ktorého slávia jezuiti po celom svete 3. októbra, pochádzal z pôvodne španielskeho rodu, ktorý v Itálii niesol meno Borgiovci. Prvorodený syn Juana de Borja, tretieho vojvodu z Gandíe, a jeho prvej manželky Juany de Aragón y Gurrea sa narodil 28. októbra 1510 v španielskej Gandii. Z otcovej strany bol pravnukom pápeža […]
Dionýz, ktorého si východná i západná cirkev pripomína 3. októbra, žil pôvodne v Aténach, kde získal klasické grécke vzdelanie. Neskôr odišiel do Egypta, kde študoval astronómiu v Heliopolise. Práve tam bol spolu so svojím priateľom Apollofonom svedkom zatmenia Slnka, ku ktorému došlo v okamihu smrti Pána Ježiša Krista na kríži. „Buď teraz trpí Stvoriteľ celého […]
Svätý Cyprián, ktorý spolu s mučenicou Justínou obsadili v kalendári Gréckokatolíckej cirkvi 2. október, bol pôvodne pohanským čarodejníkom z Antiochie, čo dostal do vienka od svojich rodičov. Študoval na významných pohanských školách vrátane hory Olympus, v mestách Argos, Tauropolis, v egyptskej Memfide a v Babylone. Ako tridsaťročný dosiahol významné postavenie v pohanských kruhoch a v […]
„Keď skupina kresťanov stála pred canterburskou katedrálou v chladný februárový večer, spievali hymny a modlili sa a odprosovali za takzvané ‚tiché diskotéky‘, ktoré sa konali v tomto posvätnom priestore, bolo im povedané, že reagovali prehnane,“ upozornil žurnalista Philip Campbell v renomovanom britskom periodiku Catholic Herald. Oficiálne vyhlásenia hovorili, že išlo len o „tichú diskotéku“, ktorá […]
S jej výstavbou začali už v roku 2018 a slávnostne ju odhalili 19. septembra po tom, ako jej miniatúru požehnal pápež František. Najvyššou sochou Ježiša Krista na svete sa aktuálne môže pochváliť Indonézia: 61 metrov vysoký monument sa nachádza na vrchu Sibea-bea na ostrove Samosir na severe Sumatry uprostred najväčšieho indonézskeho jazera Toba. Slávnostné odhalenie […]
Svätá Terézia z Lisieux, známa tiež ako Terézia od Dieťaťa Ježiša a Svätej Tváre alebo Terezka Ježiškova, sa narodila 2. januára 1873 vo francúzskom meste Alençon manželom Zélii a Ľudovítovi Martinovcom. V kalendári Rímskokatolíckej cirkvi jej patrí 1. október. Pochádzala z deviatich detí, no dospelosti sa . dožila iba ona a jej štyri sestry. Matka jej […]
Základom titulu a sviatku Pokrov (Ochrana), ktorý Gréckokatolícka cirkev slávi 1. októbra, je zázračné zjavenie Bohorodičky v polovici 10. storočia v konštantínopolskom Blachernskom chráme, kde sa uchovávalo jej rúcho, závoj a časť pásu po prenesení z Palestíny v 5. storočí. Počas vlády Leva VI. Múdreho (886 – 912) bol Konštantínopol zasiahnutý morom, ktorý decimoval jeho […]
Sophronius Eusebius Hieronymus, známejší ako svätý Hieronym, jeden z najvýznamnejších učencov a teológov raného kresťanstva, sa narodil okolo roku 347 do majetnej a nábožnej rodiny v Stridone, dalmátskom meste, ktoré sa nachádzalo pravdepodobne na území dnešného Slovinska alebo Chorvátska. Otec rozpoznal synovo nadanie a jeho vzdelávanie podporoval, a tak Hieronym odišiel do Ríma, kde študoval […]
Gregor sa narodil okolo roku 257 do rodiny, ktorá sa zaplietla do zložitých politických a náboženských konfliktov v Arménsku. Keď bol ešte dieťaťom, jeho otec Anak, pôvodom Part, sa spolupodieľal na vražde arménskeho kráľa Kosrova II. (252 – 258). Kráľova smrť viedla k poprave celej Anakovej rodiny. Gregora a jeho brata zachránil jeden z príbuzných, […]
Uznávaný nemecký spisovateľ a katolícky intelektuál Martin Mosebach, ktorý je v katolíckych kruhoch známy najmä knihou Heréza beztvarosti (Häresie der Formlosigkeit), sa v septembrovej prednáške v rámci aktuálneho ročníka Katolíckeho fóra svätého Juraja v cisterciánskom kláštore v českom Vyššom Brode (Hohenfurth) venoval „Problému krásy v liturgii“. Mosebach už v minulosti vyjadril názor, že liturgická krása čoraz viac ustupuje do úzadia a […]
Svätý Kyriak Pustovník sa narodil 9. januára 449 v gréckom meste Korint v rodine kňaza Jána a jeho manželky Eudoxie. Jeho meno je odvodené z gréckeho slova Kyrios (Pán). Vo veku sedemnásť rokov Kyriaka počas bohoslužby oslovili slová Evanjelia podľa svätého Matúša: „Potom Ježiš povedal svojim učeníkom: ‚Kto chce ísť za mnou, nech zaprie sám […]
29. september patrí v kalendári Rímskokatolíckej cirkvi trom archanjelom – svätým Michalovi, Gabrielovi a Rafaelovi. Všetci traja sa vyskytujú vo Svätom písme a každý z nich plní osobitné Božie poslanie. Ťažiskom poslania svätého archanjela Michala je ochrana pred zlom a nebezpečenstvom, najmä pred duchovnými útokmi. Svätý Gabriel pripomína veľké Božie diela spásy a sprostredkováva Božie […]
Cappuccino, nápoj, ktorý si dnes spájame s lahodnou zmesou espressa a naparenej mliečnej peny, patrí medzi najznámejšie kávové nápoje na svete. Napriek jeho každodennej prítomnosti v moderných kaviarňach sa za týmto nápojom skrýva bohatá história. Je všeobecne známym faktom, že názov cappuccino je odkazom na skromných talianskych mníchov – kapucínov. Pôvod bratov kapucínov Kapucíni, členovia […]
Svätý Václav (Wenzeslaus, Vencel), ktorý má v kalendári Rímskokatolíckej cirkvi miesto 28. septembra, je azda najuctievanejší český svätec; v Českej republiky je tento deň dokonca štátnym sviatkom. Jeho meno, ktoré v slovanských jazykoch znamená slávny, ovenčený alebo víťazne korunovaný, odráža jeho životný príbeh. Václav sa narodil pravdepodobne v roku 907 ako najstarší syn českého kniežaťa […]
Svätý Charitón Vyznávač, ktorého si gréckokatolíci pripomínajú 28. septembra, sa narodil približne v polovici 3. storočia v meste Ikónia v maloázijskej provincii Lykaónia. Životný príbeh tohto veľkého askétu a zakladateľa kláštorného života zásadne poznamenalo prenasledovanie kresťanov za vlády cisára Aureliána (270 – 275). Charitón vtedy verejne odsúdil pohanských bohov a deklaroval vernosť Ježišovi Kristovi, za […]
Národný pochod za život sa do Košíc vrátil po jedenástich rokoch. Účastníkov privítal bohatý program rozdelený do dvoch dní, ktorý zavŕšil pochod v uliciach druhého najväčšieho mesta Slovenska. V nedeľu zaplnil centrum metropoly východu dav niekoľkých tisícok ľudí. Účastníci podujatia tak dali svoj hlas a vyjadrili podporu „najmenším z nás“. Zasadili sa za obranu života od […]
Pápež František v týchto dňoch absolvuje svoju 46. apoštolskú cestu. Vo štvrtok 26 septembra navštívil Luxembursko. Vo svojom príhovore vyzdvihol túto krajinu a ocenil jej snahy o prijímanie a integráciu migrantov. Tiež spomenul, že práve Luxembursko je zakladajúcim členom Európskej únie, a tým aj spolutvorcom budovania zjednotenej a solidárnej Európy. Je to miesto, ktoré bolo […]
Svätý Vincent de Paul, ktorého si Rímskokatolícka cirkev pripomína 27. septembra, sa narodil 24. apríla 1581 v malej dedinke Pouy na úpätí francúzskych Pyrenejí. Vyrastal v početnej chudobnej roľníckej rodine a už od detstva sa v ňom rozvíjal zmysel pre pomoc druhým. Keď Vincentov otec videl synovu prirodzenú láskavosť a dobrosrdečnosť, umožnil mu cestu ku […]
Svätý Kallistrat, ktorého si gréckokatolíci pripomínajú 27. septembra, je kresťanský mučeník z obdobia smutne známeho prenasledovania kresťanov počas vlády „krvavého“ cisára Diokleciána (284 – 305). Narodil sa v severoafrickom Kartágu, no jeho životný príbeh a mučenícka smrť sú úzko späté s Rímom. Jeho meno má grécky pôvod a znamená „nádherná armáda“, čo symbolicky odkazuje na […]
Pravidelnou súčasťou pápežových ciest býva aj jeho stretnutie so spolubratmi zo Spoločnosti Ježišovej. Túto tradíciu neporušil Svätý Otec ani počas svojej ostatnej zahraničnej cesty do ázijských krajín. Záznam z obsahu stretnutí priniesol známy jezuitský časopis La Civiltà Cattolica. Na nunciatúre v indonézskej Jakarte pápeža potešilo, že medzi dvoma stovkami prítomných jezuitov bola asi tretina začínajúcich […]
Katolícki biskupi Anglicka a Walesu ostro kritizovali nový zákon, ktorý obmedzuje modlitby pred potratovými klinikami. Považujú to za jasný krok späť v oblasti občianskej a náboženskej slobody. Nový zákon zavedie od 31. októbra okolo potratových zariadení v Anglicku a Walese nárazníkové zóny 150 metrov. Týka sa to oblasti okolo „akejkoľvek časti potratovej kliniky alebo akéhokoľvek […]
Svätý apoštol a evanjelista Ján, ktorého odchod do večnosti si gréckokatolíci pripomínajú 26. septembra, pochádzal z Betsaidy, mesta ležiaceho pri Genezaretskom jazere (známom tiež ako Galilejské more). Narodil sa rodičom Zebedejovi a Salome, pričom bol mladším bratom apoštola Jakuba Zebedejovho. Pôvodne bol rybárom. Na svojej duchovnej ceste sa najprv stal učeníkom Jána Krstiteľa a potom […]
Mená svätých bratov, ktorých si Rímskokatolícka cirkev pripomína 26. septembra, majú grécky pôvod, pričom Kozma znamená „ozdobený“ a Damián „krotiteľ“. Boli veľmi známe už v kresťanskom staroveku, a to aj vďaka tomu, že sa spomínajú v Prvej eucharistickej modlitbe (Rímsky kánon), kam boli zaradené ako posledné. So životom svätcov sa viaže mnoho legiend, takže ťažko […]
Pápež František vo štvrtok ráno vyrazil na svoju 46. zahraničnú cestu do Luxemburska a Belgicka. Lietadlo s pápežom a jeho delegáciou na palube odštartovalo 90-minútový let do Luxemburgu z rímskeho letiska Fiumicino krátko pred 8.30 hod. Hlavným dôvodom pápežovej cesty, ktorý potrvá do nedele 29. septembra, je šesťsté výročie Katolíckej univerzity v Leuvene. Pápeža najskôr […]
Pápež František vymenoval v pondelok 23. septembra 28 nových poradcov vatikánskeho Dikastéria pre náuku viery. Odborníci na teológiu, kánonické právo a Sväté písmo sa budú v pravidelných intervaloch stretávať so súčasnými poradcami Dikastéria. Okrem talianskych kňazov a dvoch laických teológov je medzi novými konzultormi aj šesť žien – dve rehoľné sestry a štyri laické teologičky. […]
Vatikánske Dikastérium pre náuku viery zverejnilo vo štvrtok 19. septembra stanovisko k známemu mariánskemu pútnickému miestu Medžugorie a k tamojším zjaveniam Panny Márie. Prefekt Dikastéria kardinál Víctor Manuel Fernández udelil fenoménu Nihil obstat (nič nestojí v ceste) a umožnil tak verejnú úctu. Stanovisko však nepredstavuje oficiálne uznanie nadprirodzeného charakteru zjavení, rozhodnutie však znamená, že veriaci […]
Surogátne alebo náhradné materstvo je dlhodobo diskutovaná téma, ktorá je prekmetom polemík na viacerých úrovniach – etickej, právnej i spoločenskej. Hlasným oponentom tejto praxe je aj Vatikán, ktorý upozorňuje na to, že náhradné materstvo degraduje nielen ženy, ale aj deti na tovar. Na nedávnom podujatí organizovanom Svätou stolicou pri OSN v Ženeve túto tému podrobne […]
Pápež František na svojej stredajšej generálnej audiencii predstavil nevestu a ženícha „made in Vatikán“: „Rád by som vám predstavil dvoch ‚kandidátov na samovraždu‘,“ zažartoval pred tisíckami ľudí na Námestí svätého Petra: „Títo dvaja sa v sobotu berú! Potlesk pre nich!”, ukázal na šťastný pár vedľa seba. „Je krásne vidieť, keď nás láska posúva vpred k […]
Kleofáš, známy aj ako Kleopas (z gr. Cleopatros – „sláva otca“), ktorý má v kalendári Rímskokatolíckej cirkvi svoje miesto 25. septembra, sa v evanjeliu objavuje len na krátky, no dôležitý okamih, keď svätý evanjelista Lukáš opisuje jeho stretnutie so vzkrieseným Kristom na ceste do Emauz (24,13-32). Ide teda o veľmi dôležitého svedka, ktorý zmätený a […]
Meno svätej Eufrozíny, ktorú si Gréckokatolícka cirkev pripomína 25. septembra, má grécky pôvod a znamená priateľská, dobre naladená. Žila v 5. storočí v Alexandrii. Patrí do skupiny tých svätých, ktorých životopisy sú zmesou faktov a legiend s hlbším duchovným odkazom. Podľa dostupných zdrojov bola Eufrozína jedinou dcérou bohatého a zbožného Pafnutia, ktorý s manželkou dlho […]
„Ohlasovať evanjelium“ – týmito stručnými slovami predstavil svoj program nový predseda Konferencie biskupov Škandinávie biskup Erik Varden OCSO. Má na to aj osvedčený typ: chce byť autentickým reprezentantom evanjelia. Uvedomuje si, že evanjelizácia je dnes značne sťažená, no zároveň napínavá úloha všetkých kresťanov. Biskup Varden vie, o čom hovorí: sám je plodom tejto evanjelizácie. Medzičasom […]
Svätý Bystrík, nitriansky biskup a mučeník z prvej polovice 11. storočia, je spojený so šírením kresťanskej viery na území dnešného Slovenska a s dramatickými povstaniami v Uhorsku proti takejto snahe. Bystrík sa spomína vo viacerých historických dokumentoch uložených vo Vatikánskom apoštolskom archíve a archíve Nitrianskeho biskupstva. Najstarší písomný prameň, ktorý ho uvádza, je Väčšia legenda […]
Svätá Tekla, ktorej v kalendári Gréckokatolíckej cirkvi patrí 24. september, je jednou z najväčších postáv kresťanstva 1. storočia. Svedčia o tom aj jej tituly: prvomučenica medzi ženami a apoštolom rovná. Meno Tekla má grécky pôvod a znamená „Božia sláva“. Narodila sa v meste Ikónium (dnešné Konya v Turecku) ako dcéra urodzených rodičov. Ako osemnásťročnú ju […]
Rodina ako základná inštitúcia pre vývoj spoločnosti a jednotlivcov prechádza v súčasnosti vážnou krízou. Tento smutne známy fakt dôrazne pripomenul americký ekonóm a nositeľ Nobelovej ceny James Heckman v rozhovore pre Neue Zürcher Zeitung. Jeden z desiatich najvplyvnejších ekonómov sveta varoval pred neblahými dôsledkami oslabovania rodinných štruktúr na celosvetovej úrovni. Podľa Heckmana je pokles významu […]
V piatok 13. septembra zrušil prešovský gréckokatolícky arcibiskup Jonáš Maxim oficiálnym dekrétom kaplnku v Dome úľavy svätého Charbela ako verejné kultové miesto. „V zmysle kánona 714 §2 CCEO, podľa ktorého dohľad nad božskou Eucharistiou podlieha starostlivosti a riadeniu miestneho hierarchu, nariaďujem, aby miestny protopresbyter odniesol božskú Eucharistiu z bohostánku kaplnky,“ uvádza sa v oficiálnom vyjadrení […]