Slovensko bude mať ďalšieho blahoslaveného. Je ním Ján Havlík, mučeník z obdobia komunizmu. Príbeh Janka Havlíka je príbehom, ktorý nedobrovoľne prežili stovky mladých chlapcov, ktorí mali túžbu stať sa kňazmi, no komunistický režim im to neumožnil.
Za svoju vieru boli prenasledovaní, väznení a niektorí utýraní až na smrť. A práve toto je príbeh Janka Havlíka.
Ján Havlík mal iba 37 rokov, keď zomrel. Písal sa rok 1965. Jeho príbeh cez celé desaťročia niesla jeho rehoľa Misijná spoločnosť sv. Vincenta de Paul. Janka Havlíka často spomínali politickí väzni. Aj pre spoluväzňov bol vzácnym darom, bol človekom, ktorý evanjelizoval aj vo väzení.
Slávnosť blahorečenia bude v Šaštíne koncom leta, 31. augusta 2024.
Pri tejto príležitosti vychádza viacero publikácií. Salezián Jozef Luscoň napísal jeho životopis pre mládež, Vincentíni majú svoje výstupy, no a máme tu aj konkrétne katechéze k Jankovi Havlíkovi.
Dokument s názvom Nezlomný sa dá stiahnuť online na stránke janhavlik.sk. Je voľne prístupný, takže každý, kto má záujem, môže sa ponoriť do jeho života a odkazu.
Katechézy sú rozdelené do štyroch častí so symbolickými názvami, ktoré korešpondujú s vnútorným nastavením Janka Havlíka.
Prvá časť s názvom Iskra povolania je vhľadom do jeho mladých rokov a čitateľ sa zamyslí aj nad tým, čo ho pritiahlo k Vincentínom.
Druhá časť je sumárom jeho formácie v noviciáte, zachytáva ťažké obdobie päťdesiatych rokov, keď štátna moc zrušila kláštory a tiež zachytáva nútené práce bohoslovcov na Nosickej priehrade.
Tretia časť má názov Tma neslobody. Je to text, v ktorom sa čitateľ dozvedá a rozvažuje o Jankovom Havlíkovom mučení pri vypočúvaní, tiež jeho pobyt v Jáchymovských baniach, kde pre režim nepohodlní väzni ťažili rádioaktívnu rudu.
Štvrtá časť sa volá Hmla pochybností. Je v nej zachytený ťažký čas v pražskej väznici, kde vyšetrovatelia Janka Havlíka doslova psychicky zruinovali, potom nasleduje jeho prepustenie na slobodu. Režim nechcel, aby väzni „nad hrobom“ zomierali za múrmi väznice, preto tých, čo boli v zúboženom stave, posielal domov, aby zomreli „na slobode“. To bol prípad Havlíka.
Katechézy sú perfektne spracované, dajú sa využiť na súkromné účely, ale aj v rámci náboženstva či skupiniek, môžu z nich čerpať aj kazatelia počas príhovorov. Inšpiračných podnetov sú tam desiatky.
Zachovali sa aj denníky Janka Havlíka aj modlitby, ktoré si zapísal. Bol ctiteľom Božského srdca Ježišovho. Súčasťou katechéz sú aj tieto litánie, ktoré si modliaci môže doplniť o záverečné modlitby Havlíka.
Jedna z nich znie: „Srdce Ježišovo, až na smrť poslušné, Pán Ježiš sa nikdy nesťažoval na bolesť a utrpenie. Otče, nie moja, ale tvoja vôľa… Mojím pokrmom je plniť vôľu Toho, ktorý ma poslal. Mňa prenasledovali – i vás budú. Kalvária. Do tvojich rúk porúčam svojho ducha. Pane, z lásky prijímam svoj kríž. Pomôž mi ho niesť. Daj silu. Najsvätejšie Srdce Ježišovo, tvoja Láska nech je mi vzorom!“
Odkaz Janka Havlíka bude potrebné dostať do povedomia širokej verejnosti. Aby jeho príbeh nezapadol prachom, aby sa úcta k nemu rozšírila po celej krajine. Janko Havlík so svojím postojom môže byť aj dobrým „vývozným artiklom“, veď koľkí kresťania vo svete sú prenasledovaní aj dnes a koľkí nemôžu naplniť svoje povolanie.
A na záver dovoľte jednu myšlienku, ktorú si utýraný Janko Havlík zapísal do denníka: „Keď Boh zosiela na teba mnohé́ utrpenia, je to dôkaz, že chce z teba urobiť̌ veľkého svätého. Na kriesenie a udržiavanie ohňa božskej lásky nieto lepšieho paliva nad drevo kríža, ktoré si sám náš Spasiteľ vyvolil pre obetu nekonečnej lásky.“